کفش و پا - قسمت سوم

تصویر كف پا:

با رنگ كردن كف پا می توان تصویر كف پارا روی صفحه ایی منعكس نمود. این عمل را با استفاده از یك ورقه كپی نیز می توان انجام داد. شكل (6-8) وضعیت پای طبیعی و غیر طبیعی را مشخص نموده است.روشهای دیگر رویت كف پا نیز وجود دارد. ( عكس- فیلم)

بایستی اشاره كرد كه در 3 نقطه كه در تصویرمشخص گردیده است یكی در ناحیه پاشنه پا و یكی در ناحیه اولین و دیگری در ناحیه انتهایی پنجمین استخوان كف پا قرار دارد، نقاط واقع در اولین و پنجمین استخوان كف پا درامتداد شیب مفاصل  انگشت شصت و انگشت كوچك قرار دارند.با وصل كردن این نقاط به یكدیگر مثلثی ایجاد می گردد كه رئوس این مثلث نقاط تماس و انتقال وزن به كفش و زمین می باشند.( وضعیت های مختلف یك گام )( شكل 7-8)

 از طرفی می توان نتیجه گرفت كه در پا 3 قوس وجود دارد. قوس قدامی ، قوس داخلی و قوس خارجی كه در مسیر اضلاع مثلث قرار دارند. كاهش یا ازدیاد طول هر كدام از این اضلاع و قوسها باعث اسكلتی می شود شكل( 6-7-8-9). ضایعات ثانویه در مراحل اولیه از نظر تشخیص مشكل و در مراحل پیشرفته مسائل درمانی پیچیده ایی را همراه دارد. درمان باید با اصلاح قوس های پا همراه بوده و نیز احتیاج به درمان ضایعات ثانویه در ناحیه كمر خواهد داشت. اصلاح ستون فقرات پشتی و كمری یا در مراحل پیشرفته درمان ضایعات سیاتیكی ، جزئی از درمان محسوب می شود    .

 

نمايش و وضعيت راه رفتن كه محور و مركز ثقل بدن به طرف جلو انتقال می يابد.

در حالتی كه سطح  اتكا يك پا ازدياد و ديگری كاهش می يابد.

در اين حالت كاهش طول قد به علت تغييرات زاويه مچ پا و انگشتان اتفاق می افتد.

نرمی كف كفش اثر مهمی در يك نواختی حركات و مانع خستگی فرد می شود.

وضعيت حركات مچ پا در مراحل مختلف يك گام

-1 تماس پاشنه

- 2 برخورد پنچه پا با زمين

- 3 ساق پا خم می شود ( كف پا ثابت )

- 4 بلند شدن پاشنه

-5 بلند شدن پنجه

6 - تماس مجدد پاشنه با زمين

تغييرات فشار در دو جهت عمود TوV در وضعيت های مختلف راه رفتن

1 - وقتی پاشنه با زمين تماس برقرار می كند.

- 2 زمانيكه تمامی سطح كف پا با زمين در تماس است ( يك پا يا هر دو پا)

-3 پاشنه بلند می شود ( وزن  بدن روی پای ديگر منتقل ميگردد)

 -4آخرين مرحله كه وزن بدن از عقب به پای ديگر كه در وضعيت 2 قرار دارد انتقال می يابد.

اين دو جهت فشار در مسيرحركت خط وزن بدن دارای تغييرات عكس يكديگر می باشند كه برروی منحنی های گراف قابل رسم و محاسبه می باشند.

كفش نبايد مانع اين حركات شود.

مراحل تماس پا با زمين      :

 

 

 

در اين منحنی مسيرانتقال وزن از مرحله تماس پاشنه با زمين تا مرحله ای كه انگشتان زمين را ترك می كنند نمايش داده شده است.

انتقال فشار در طول پاشنه تا انگشت شصت نياز به كفش مناسب دارد.

سطح اتكاء           

در حالت ايستاده ، محيط پاها را در قسمت جلو و عقب توسط دو خط موازی به هم وصل می نمايد ، چهار ضلعی نا مشخصی ايجاد  می گردد كه اين چهار ضلعی نامشخص را سطح اتكا می نامند وضعيت اين چهار ضلعی طوری است كه اگر خط مركز ثقل بدن درحالت ايستاده را امتداد دهيم از ميان اين چهار ضلعی مي گذرد ( محل تلاقی اقطار) شكل (1)

در هنگام حركت مركز ثقل از امتداد اصلی خارج گرديده و به طرف مفصل مچ پايی كه روی زمين قرار دارد تغيير مكان می دهد و به امتداد محور آناتومی ساق اين پا نزديك می شود. در راه رفتن كه متناوبا يك پا روی زمين قرار دارد اين نقطه در حال تغيير محل می باشد. اين تغيير در درون سطح اتكا و همچنين در مركز ثقل بدن و ديسك  مهره های اول و دوم كمری (L1 ) و   (L2)صورت می گيرد. در بعضی افراد كه محورهای بدن آنها از نظر بيومكانيك صحيح نيست (مانند : گودی زياد ناحيه كمر، مچ ، زانو، لگن ، انحرافات ستون فقرات و غيره )  نقطه Gدر بعضی موارد خارج از 4 ضلعی اتكا و يا در ناحيه ايی غير از مركز آن قرار می گيرد. ولی  به كار گيری عضلات ( مصرف انرژی )  يا ازدياد سطح اتكا در جهت ايجاد تعادل می توان اين نقطه را به درون سطح اتكا انتقال داد.

عضلات متعددی در انجام حركات ايستادن ، راه رفتن به كار گرفته می شوند كه ذكر آنها در اين مختصر نمی گنجد ولی ذكر اين نكته مفيد است كه بدانيم در هر حركتی چند گروه عضله انجام دهنده حركت مخالف حركت عضله فوق ( ثابت كننده و تعادلی ) نقش دارند.  عضلات مهمی كه در راه رفتن به كار گرفته می شوند عبارتند از: عضلات ساق پا كه در قسمت خلفی ساق پا قرار دارند و در هنگام راه رفتن از عوامل موثر در بلند كردن پاشنه از روی زمين هستند ( پنچه پا در مسير خط) و يا عضله چهار سر زانو كه بايستی مانع از خم شدن زانو گردد. تا عمل عضله ساق پا به طور صحيح انجام شود. شكل ( 6-7-8-9 (

و در شكل (2) اگر محور  I پنچه پا را برای راه رفتن عادی II  را برای دويدن مشخص كنيم و در ميدان حركتی عضلات ساق و چهار سر زانو را در دامنه حركتی كه روز محور I و II در مفصل مچ ايجاد می گردد آناليز كنيم . وضعيت نيروها را در دوحالت خواهيم داشت 30 درجه در مچ پا ايجاد می نمايد ولی هيچ گونه حركتی درعضله (انقباض و انبساط متناوب) نداريم و اين محدوديت حركتی باعث كندی گردش خون و ايجاد فشار در گيرنده های حسی گرديده (شكل 5) و در اثر مرور زمان گرفتگی عضلات ، عدم تعادل و درد عضلانی به دنبال خواهد داشت.

نتيجه بحث فوق را می توان به صورت زير خلاصه نمود كه استفاده از كفش های پاشنه بلند به طور مداوم باعث خستگی موضعی در پاها شده و به علت تغيير محل مركز ثقل در جهت بالا و جلو باعث گودی كمر و كار كردن عضلات كمری به صورت استاتيك می گردد. ( شكل 10)