واريس
واريس چيست؟
وريدها عروق خونی هستند که خون را از تمام اعضای بدن به سمت قلب باز مي گردانند. در وريدهای سالم، دريچه درون رگ مانع بازگشت خون در آن می گردد. اين دريچه ها اجازه می دهند تا جريان خون فقط به يك سمت صورت پذيرد. اگر اين دريچه ها آسيب ببينند يا ضعيف شوند، ممكن است باعث شوند خون در خلاف جهت حركت نمايد و باعث تجمع خون در وريد گردند، اين امر باعث بوجود آمدن واريس می شود.
واريس در معنای لغوی به معنی بزرگ شدن يا تورم می باشد. وريدها زمانی كه به درستی قادر به گردش خون نمی باشند، به دليل انباشت خون، تورم ايجاد می شود. اين رگ های قابل مشاهده و برآمده، رگ واريسی ناميده می شوند، و در پاها و ران ها شايع می باشند، البته می توانند در هر نقطه ای از بدن بوجود آيند.
نشانه هاوعلايم واريس چيست؟
وریدهای واریسی ممکن است هیچ گونه دردی نداشته باشند، علائم رگهای واریسی عبارتند از:
رگ ها به رنگ بنفش تيره يا آبی می باشند.
رگ ها به حالت در هم پيچيده درآمده، معمولا بصورت نواری بر روی پا در می آيند.
زمانی كه علايم و نشانه ها دردناك می شوند، عبارتند از:
- احساس درد و یا سنگینی در پاها
- سوزش، گرفتگی عضلانی و تورم در قسمت پايينی پاها
- درد شديد در حالت نشسته یا ایستاده برای مدت طولانی
- خارش و سوزش اطراف یک یا چندين رگ واريسی
- خونریزی از رگ های واریسی
- تغییرات رنگ، التهاب پوست و یا زخم پوست در نزدیکی مچ پا
چه كسانی به واريس مبتلا می شوند؟
واريس بيماری بسيار شايع می باشد. برخی برآوردها نشان می دهد که حدود 10٪ تا 15٪ از مردان و اغلب زنان مسن تر دارای رگ های واريسی می باشند.
سابقه خانوادگی بيماریی واريس و افزايش سن يكی از دلايل بوجود آمدن رگ های واريسی می باشد.
دلايل بوجود آمدن رگ واريسی
وريد هادريچه های يك طرفه ای دارند، كه اجازه حركت خون را تنها در يك سمت و نه در جهت برعكس می دهند، بنابراين خون فقط در يك جهت حركت می كند. اگر ديواره رگ ها كشيده و خاصيت انعطاف پذيری خود را از دست بدهد، رگ ها ممكن است تضعيف شوند. اين رگ های ضعيف اجازه حركت خون به عقب، و در نتيجه خلاف جهت جريان خون را می دهند. هنگامی كه اين اتفاق می افتد، خون در رگ تجمع يافته و متورم می شود. انقباضات عضلانی در پاها به عنوان پمپ هايی عمل می کنند، و دیوار الاستیک رگ ها به بازگشت خون به قلب كمك می كند.
عوامل خطر برای ابتلا به رگ واريسی
جنسيت- خانم ها نسبت به آقايان بيشتر در معرض خطر ابتلا به واريس در پاها قرار دارند؛ باورها بر اين است كه هورمونهای زنانه باعث شل شدن رگ ها می گردد. بنابراين مصرف قرص های ضدبارداری ممكن است به ابتلا به واريس در خانم ها مرتبط باشد.
ژنتيك- رگ واريس اغلب در خانواده ارثی می باشد.
اضافه وزن يا چاقی
سن- هر چقدر سن ما افزايش می يابد، احتمال ايجاد رگ های واريسی به علت سايش و پارگی در وريد بيشتر می گردد.
مشاغلی كه شامل ايستادن يا نشستن برای مدت طولانی می باشند- شغلی كه در آن فرد برای مدت طولانی مجبور به ايستادن می باشد احتمال ابتلا به رگ واريسی را افزايش می دهد.
بارداری- در برخی از زنان باردار احتمال ابتلا به رگ واريسی افزايش می يابد. بارداری باعث افزايش حجم خون در بدن می شود، اما جريان خون را از سمت پاها به لگن كاهش می دهد. اين تغيير گردش به گونه ای طراحی شده تا از جنين در حال رشد، حمايت كند. در عين حال می تواند يك عارضه جانبی كه شامل گشادی رگ پاهاست داشته باشد.
رگ واريسی كه در دوران بارداری بوجود می آيد، بين 3 تا 12 ماه پس از زايمان بطور كلی بدون نياز به معالجه درمان می يابد.
چه زمانی به پزشك مراجعه نماييم؟
مراقبت های فردی شامل ورزش كردن، بالا بردن پاها يا پوشيدن جوراب های واريس كه پاها را فشرده می كنند، باعث كاهش درد رگ واريسی می شود و از بدتر شدن آن جلوگيری می نمايد. اما اگر شما نگران وضعيت ظاهری پاهای خود هستيد و مراقبت های فردی باعث توقف روند بيماری نشده است بهتر است كه به پزشك مراجعه نماييد.
عوارض مربوط به رگ های واريسی
هر شرايطی كه در آن جريان خون تضعيف شود منجر به ايجاد عارضه می گردد. با اين حال در اكثر موارد رگ واريسی هيچ عارضه ای ندارد. اگر عارضه ای رخ دهد شامل موارد زير می باشد:
زخم- زخم های بسيار دردناكی ممكن است در اطراف رگ های واريسی، به خصوص در نزديكی مچ پا تشكيل شود. اگر شما احتمال می دهيد اين زخم ها افزايش پيدا كرده به پزشك مراجعه نماييد.
خونريزی- در بعضی مواقع احتمال خونريزی در عروق نزديك به پوست وجود دارد. اين خونريزی ها معمولا جزئی می باشد، اما هر خونريزی به دليل احتمال بروز دوباره، بايد مورد توجه پزشكی قرار بگيرد.
لخته شدن خون- به طور معمول وريد ها در پاها بزرگ می شوند. در اين موارد، پای آسيب ديده به طور قابل توجهی متورم می شود. هرگاه پا بطور ناگهانی متورم شود، به دليل امكان تشكيل لخته خون بايد به فوريت به پزشك مراجعه گردد.
نارسايی مزمن وريدی- اين اتفاق زمانی رخ می دهد كه پوست نمی تواند اكسيژن، مواد غذايی و مواد زائد را بوسيله خون جا به جا نمايد، به اين دليل كه جريان خون ضعيف می باشد.
روش تشخيص واريس
ارزيابی بالينی توسط پزشك متخصص، امكان تشخيص اينكه بيمار دارای رگ واريسی می باشد را ممكن می سازد.
روش های تشخيصی زير در برخی مواقع قابل استفاده می باشد:
تست داپلر- اسكن سونوگرافی می باشد كه جهت جريان خون در رگ ها را بررسی می نمايد. اين تست ميزان لخته شدن خون و انسداد رگ ها را نيز چك می كند.
سونوگرافی دوپلكس يا اسكن رنگی- اين تست تصاوير رنگی از ساختار رگ ها فراهم می آورد، و به پزشك معالج كمك می كند تا هر گونه اختلال را شناسايی نمايد، همچنين سرعت جريان خون را اندازه گيری می نمايد .
درمان و پيشگيری از واريس
به طور کلی، پزشکان در هنگام درمان رگهای واریسی محافظه کار هستند. احتمالا به شما توصيه می شود كه به جای برخی روشهای درمانی شديد، در سبك زندگی خود تغييراتی ايجاد نماييد. تعدادی از بیماران ممکن است تورم و پاهای دردناک را تجربه کنند. اگر بيمار ناراحتی و يا عوارض قابل توجهي داشته باشد، درمان مورد نياز می باشد.
1.تغيير سبك زندگی
- از ايستادن طولانی مدت اجتناب نماييد.
- وزن خود را كاهش داده يا وزن متناسب را حفظ نماييد.
- ورزش به بهبود گردش خون كمك می نمايد.
- از جوراب های واريس استفاده نماييد.
اگر در حال حاضر رگ های واريسی داريد، بايد اين موارد را جهت جلوگيری از پيشرفت واريس انجام دهيد. همچنين شما بايد پاهای خود را در زمان استراحت يا خواب بالا نگه داريد.
نظر شما با موفقیت ثبت شد، سپاسگزاریم. متاسفانه فرآیند ثبت نظر شما با مشکل مواجه شد.